Ege Denizi’nde son günlerde meydana gelen depremler, İzmir’de tsunami riskini de bir kez daha gündeme getirdi.
Deprem Master Planı için altlık oluşturacak yapı envanteri, depremsellik-tsunami araştırması ve mikrobölgeleme etüt çalışmalarını sürdüren İzmir Büyükşehir Belediyesi, Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner yürütücülüğünde Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden (ODTÜ) 10 akademisyenle tsunami olaylarına karşı tehlike analizi modellemesini de tamamladı.
TEK TEK HARİTALANDIRILDI
Buna göre, İzmir’in 600 kilometrelik kıyı şeridi ve kıyıya bitişik bütün ilçeleri için olası tsunami baskınları hesaplanarak modelleme yapıldı. Elde edilen tüm bilgiler ışığında vatandaşların tahliye edilmesi için haritalandırma yapılıp kaçış yolları için tabelalar hazırlanacak. Ayrıca diğer önlemler masaya yatırılacak.
‘VERİ TABANI OLUŞTURULDU’
Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kıyı alanlarında olası tsunami olaylarına karşı tehlike analizlerini tamamladıklarını belirterek çalışmalara ilişkin, “Öncelikle tsunami oluşturabilecek kaynak mekanizmasının ve etki alanındaki tesislerin belirlendiği bir veri tabanı oluşturduk. Ardından kaynağı dikkate alarak tsunami modellemesini gerçekleştirdik. Tsunami dalgalarının karadaki ilerleyişi, akım derinlikleri, tehlike dağılımları ortaya çıkarıldı ve son olarak baskın haritalarımızı elde ettik” dedi.
‘İZMİR TSUNAMİ AÇISINDAN BİR RİSK’
“İzmir olarak hem deprem hem de tsunami açısından bir risk altında olduğumuzu ifade edebiliriz ancak önemli olan bu riski tanımlamak ve buna karşı önlem almak” diyen Eylem Ulutaş Ayatar, şu ifadeleri kullandı:
“Bu aşamadan sonra hem vatandaşların bilgilendirilmesi için tabelalar hazırlanacak hem de yapısal ya da yapısal olmayan önlemlerin alınması noktasında çalışmalar gerçekleştirilecek.”
‘İZMİR’İN KIYILARI MERCEK ALTINA ALINDI’
Çalışmanın yürütücüsü Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Kıyı ve Deniz Mühendisliği Dalı emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner de İzmir için modelleme ağırlıklı bir tsunami tehlike analizi yaptıklarını belirtti.
İzmir’in 600 kilometrelik kıyı şeridi üzerine çalıştıklarını ve denize bitişik bütün ilçeler için olası tsunami baskınlarının hesaplamasını yaptıklarını kaydeden Yalçıner, “Bunu yapmak için çok sağlıklı bir veri tabanı oluşturmamız gerektiğinden İzmir Büyükşehir Belediyesi ile iş birliği halinde ayrıntılı ve yüksek çözünürlüklü batimetri ve topografik veri tabanı hazırlandı. Denizdeki fayların tsunami oluşturma potansiyellerine ve özelliklerine göre kıyılardaki baskın alanların hesaplamaları yapıldı. Her bir ilçe için olası baskın alanları haritalanmış olarak ortaya çıkarıldı” bilgisini verdi.
’30 METRELERİ AŞAN TSUNAMİ OLAYLARI EGE DENİZİ’NDE OLMAZ’
İzmir’de tsunami konusunda en riskli bölgelerin kıyıya yakın ve düşük kotlu alanlar olduğunu, bu alanlarda da yerleşimin olmadığını söyleyen Yalçıner, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Çok sayıda insanın yaşadığı Alsancak gibi bölgelerde tahliye yolları için tabelalar hazırlanacak. Vatandaşların da bu tabelaların farkında olması önemli. Okyanuslarda, Japonya’da yaşandığı gibi 30 metreleri aşan tsunami olayları Ege kıyılarında olmaz. Ege Denizi, okyanuslara göre daha sığdır. Oluşacak 7’den büyük deprem ya da başka olaylar tsunami yaratır. Bu olaylarda İzmir kıyılarına dalganın gelmesi için bir zaman gerekir. Türkiye’de erken uyarı sistemi kurulmuş durumda ve Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Merkezi tarafımdan yürütülüyor. Tsunami olaylarına karşı UNESCO bağlantılı çalışan Kandilli Rasathanesi uyarı mesajlarını veriyor. Haber geldikten sonra tsunami yaklaşana kadar kıyılardan uzaklaşmak mümkün.”
‘TSUNAMİ, TÜRKİYE KIYILARINA ULAŞMAYACAK’
Son günlerde Ege Denizi’nde meydana gelen depremler ve volkanik patlama olasılığı üzerine de değerlendirmede bulunan Yalçıner, “Ege Denizi’nde sayısı 2 bini geçen depremler yaşanıyor. Bu depremler büyük bir depremin öncüleri olabilir. Bu depremler bir etki yapmayabilir ya da depremlerin olduğu yerde bir denizaltı volkanı patlayabilir. O da bir tsunami yaratabilir. Yola çıkan tsunami, Ege Denizi’nde dolaşıp bizim kıyılarımıza gelebilir. Tüm bu alternatiflere bakıp bu durumun da modellemesini yaptık. İzmir kıyılarının bu olaylarda oluşabilecek tsunamiye karşı riskli olmadığı sonucuna vardık. Yani İzmir ve kuzeyindeki Türkiye kıyılarına, oradan çıkacak tsunami dalgaları ulaşmayacak veya ulaşsa da etki bakımından zayıf kalacaktır” diye konuştu.
(ANKA HABER AJANSI)
