“`html

Küresel Piyasalarda Belirsizlik ve Faiz Beklentileri

Küresel finans piyasalarında, ABD Merkez Bankası (Fed) faiz oranlarını sabit tutma kararı sonrası, Başkan Jerome Powell’ın eylül ayında faiz indirimi yapılıp yapılmayacağını değerlendirmek için erken olduğunu belirtmesiyle birlikte karışık bir hava hâkim olmaya devam ediyor.

ABD yönetiminin koruma amaçlı uyguladığı tarifelerin neden olduğu endişeler, dünya genelindeki ekonomik denge üzerinde etkili olmaktadır. Fed’in para politikası ile ilgili belirsizlikler, global piyasalardaki fiyatlamalarda önemli bir rol oynamakta.

Dün gerçekleştirilen toplantıda Fed, politika faizini beklenen şekilde değiştirmeyerek %4,25-4,50 aralığında sabit tuttu. Bununla birlikte, enflasyonun belirli bir düzeyde yüksek olmayı sürdürdüğü ifade edildi.

Fed’in duyurusuna göre, FOMC üyeleri Michelle Bowman ve Christopher Waller, faiz oranının sabit tutulması yönündeki karara muhalefet ederek, politika faizinin 25 baz puan kadar düşürülmesi gerektiğini savundu.

Açıklamada, net ihracat dalgalanmalarının verilere etkisini sürdürmekte olduğu ancak 2023’ün ilk yarısında ekonomik faaliyetlerin ılımlı bir büyüme gösterdiği vurgulandı. İşsizlik oranının düşük kalmaya devam etmesi ve iş gücü piyasasının sağlam olduğu belirtilen açıklamada, ekonomik görünümdeki belirsizlik ise yüksek düzeyde seyrini koruyor.

Fed Başkanı Powell, faiz oranlarının sabit tutulmasının ardından yaptığı açıklamada, eylül ayına dair bir karar almadıklarını vurguladı. Powell, “Eylül ayı ile ilgili bir karar vermedik. Bu tür kararları önceden net olarak belirlemiyoruz. O toplantı sırasında, o zamana kadar toplayacağımız verileri dikkate alarak karar vereceğiz.” dedi.

Artan tarifelerin belirli ürünlerde daha fazla fiyat artışlarına neden olduğunu söyleyen Powell, ancak bu durumun ekonomik faaliyet ve enflasyon üzerindeki genel etkilerinin belirsiz olduğunu ifade etti. Mevcut politika duruşunun enflasyon risklerine karşı yeterli koruma sağlaması gerektiğini vurgulayan Powell, istihdamdaki risklerin de göz önünde bulundurulduğunu belirtti.

Başkan Powell’ın açıklamaları, eylül ayında faiz indirimi bekleyen yatırımcıların umutlarını azalttı. Para piyasalarında eylül ayı için faiz indirim beklentisi %67’den %43’e geriledi.

Analistler, Fed’in faiz oranlarını düşürmesi durumunda iş gücü piyasasında rahatlama olabileceğini ancak enflasyonist baskıların artma ihtimalinin de bulunduğunu ifade ediyor.

ABD Ekonomisinin Güçlü İvmesi

Yatırımcılar, ABD’den gelen makroekonomik verileri dikkatle takip ederken, dün açıklanan veriler ülke ekonomisinin ikinci çeyrekte beklenenden daha iyi bir performans sergilediğini gösterdi.

Buna göre, ABD ekonomisi bu yılın ikinci çeyreğinde %3 oranında büyüdü. Yılın ikinci çeyreğindeki büyümenin, ithalatın azalması ve tüketici harcamalarının artışı ile ilgili olduğu belirlendi. Bu dönemde yatırımlarda ve ihracatta geçici bir düşüş gözlemlendi.

Özel sektördeki istihdam ise temmuz ayında 104 bin kişi artarak piyasa beklentilerinin üzerinde bir sonuç gösterdi.

Açıklanan veriler, ABD ekonomisinin güçlü bir görünüm sergilediğine işaret ederken, analistler Powell’ın bu olumlu verilere dayanarak faiz indiriminde acele etmek istemediğini vurguladı.

Yarın açıklanacak tarım dışı istihdam raporu, Fed’in gelecekte alacağı kararlar için belirleyici bir rol oynaması bekleniyor.

Ticaret alanında ise ABD Başkanı Donald Trump, Hindistan’ın Çin ve Rusya’dan en fazla enerji ithalatı yapan ülke olduğunu belirterek, Hindistan’da 1 Ağustos’tan itibaren %25 tarife uygulanacağını duyurdu.

Ayrıca, Trump’ın imzaladığı bir kararname ile Brezilya’ya uygulanan tarife oranı %10’dan %50’ye yükseltildi. Güney Kore ile yapılan ticaret anlaşmasında %15 oranında tarifeye ulaşılacağı ifade edildi.

Bunun yanı sıra, ABD Hazine Bakanlığı 3, 10 ve 30 yıl vadeli toplam 125 milyar dolarlık tahvil satışı yapacağını açıkladı. Açıklamada, gelecek hafta 3 tahvil ihalesine yer verileceği belirtildi. Bu kapsamda, 5 Ağustos’ta 3 yıl vadeli 58 milyar dolarlık, 6 Ağustos’ta 10 yıl vadeli 42 milyar dolarlık ve 7 Ağustos’ta 30 yıl vadeli 25 milyar dolarlık tahvillerin ihraç edileceği kaydedildi.

Toplam 125 milyar dolarlık devlet tahvili satışının, yaklaşık 35,2 milyar dolarlık yeni nakit sağlaması bekleniyor.

Öte yandan teknoloji devi Microsoft’un geliri yılın ilk altı ayında %18, Meta’nın geliri ise %22 artış gösterdi.

New York borsasının kapanışında, Dow Jones endeksi %0,38, S&P 500 endeksi %0,12 düşüş yaşarken, Nasdaq endeksi %0,15 kazanç sağladı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir başlangıç yaparak devam etti.

Bu gelişmeler ışığında ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,35 seviyesinde seyrediyor. Powell’ın önceki açıklamalarının arkasında, 100 seviyesine yakın olan dolar endeksi bugün 99,7 seviyesinde dengelendi.

Fed’in faiz indirimlerine dair beklentilerin azalması ile, %1,6 düşüşle 3 bin 275 dolara gerileyen altın fiyatı bugün %0,7 artarak 3 bin 296 dolardan işlem görüyor.

Brent petrolün varil fiyatı ise %0,7 düşüşle 72,1 dolar seviyelerinde seyretti.

Trump yönetiminin bakır ithalatındaki %25 gümrük vergisinin, rafine bakırdan üretilen bazı ürünlerde uygulanmayacağına dair haberler sonrası bakırın libre fiyatı %3,6 azalarak 4,42 dolara geriledi. Bu gelişme sonrasında, bakır, karar sonrası 4,38 dolarla nisan ayından bu yana en düşük seviyesini gördü.

Avrupa Borsaları Pozitif Hava İçinde

Avrupa borsaları, Euro Bölgesi’nde açıklanan büyüme verilerinin gümrük tarifeleri etkisine rağmen beklentilerin üzerinde gelmesiyle birlikte olumlu bir seyir izledi.

Euro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2023’ün ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %0,1 artış gösterdi. Ayrıca, GSYH’nın yıllık bazda %1,4 yükseldiği gözlemlendi.

Piyasa beklentileri, Euro Bölgesi’nde GSYH’nın çeyreklik düzeyde sabit kalacağı, yıllık bazda %1,2 artacağı yönündeydi. Ayrıca, Euro Bölgesi’nde ekonomi güven endeksi aylık bazda 1,6 puan artarak 95,8 seviyesine ulaştı.

Almanya’daki GSYH ise ikinci çeyrekte bir önceki çeyreğe göre %0,1 düşmesine rağmen yıllık olarak %0,4 artış gösterdi.

Açıklanan veriler neticesinde, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) daha fazla faiz indirimi yapma gereksinimi duyup duymayacağına dair öngörüler öne çıktı. ABD ile yapılan son gümrük tarifesi anlaşmasının Avrupa ekonomisi üzerindeki etki endişeleri sürse de bölgede yılın ikinci yarısında daha dengeli büyüme verilerinin gelebileceği tahmin ediliyor.

Öte yandan Avrupa’nın en büyük bankası HSBC’nin ikinci çeyrek vergi öncesi kârı, geçen yılın aynı dönemine göre %29 azalarak 2,6 milyar dolara düştü.

Bu gelişmeler ışığında, İngiltere’de FTSE 100 endeksi %0,1, Almanya’da DAX 40 endeksi %0,19, Fransa’da CAC 40 endeksi %0,06 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi %0,98 artış kaydetti. Avrupa’daki endeks vadeli kontratlar da güne yükselişle başladı.

Asya Borsalarında Karışık Seyir

Asya borsalarında, ABD ile ticaret anlaşması olmayan ülkelerin uygulayacağı yüksek gümrük vergileri konusunda endişeler nedeniyle satış baskısı yaşanıyor.

Japonya Merkez Bankası (BOJ), gecelik faiz oranını %0,5 seviyesinde sabit tutma kararı ile piyasaların dikkatini çekti. Alınan karar oy birliğiyle kabul edildi. Banka, Japonya’daki ekonomik büyümenin muhtemel ticaret ve diğer politikalar nedeniyle yavaşlayacağını, ancak uygun finansal koşulların ekonomiye destek vermesinin beklendiğini ifade etti.

Küresel ticaret politikalarındaki belirsizliklerin devam ettiğine vurgu yapan BOJ, reel faiz oranlarının düşük seviyelerde kalması nedeniyle ekonomik faaliyet ve fiyatlardaki iyileşmeye paralel olarak politika faizinin artırılabileceğini bildirdi.

Analistler, BOJ’un para politikasındaki hafif gevşemenin Japonya borsa piyasasına olumlu yansıyabileceğini belirtti.

Öte yandan, enflasyon tahminlerini yukarı yönlü revize eden BOJ, 2025 mali yılı için enflasyon öngörülerini %2,2’den %2,7’ye, 2026 mali yılı için %1,7’den %1,8’e ve 2029 mali yılı için %1,9’dan %2’ye yükseltti.

Dolar/yen paritesi %0,4 düşerek 148,9 seviyesinde işlem görüyor.

Çin’de açıklanan imalat sanayi PMI verisinin beklentilerin altında kalması, Asya borsalarındaki satış baskısını artırdı. Temmuz ayında imalat sanayi PMI, 49,7’den 49,3’e geriledi. Analistler, ülke ekonomisindeki iç talep zayıflığını dile getirerek, Pekin yönetiminden gelen teşviklerin geçici bir rahatlama sağladığını belirtti.

ABD ile Güney Kore arasında %15 tarife anlaşmasına rağmen, söz konusu tarifelerin ülke ekonomisindeki etkilerine dair kaygılar devam etmesiyle Güney Kore borsasında değer kaybı yaşandı.

Tüm bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi %1,1 artarken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi %1,2, Çin’de Şanghay bileşik endeksi ise %0,7 geriledi. Güney Kore’nin Kospi endeksi de %0,7 değer kaybetti.

Yurt İçinde Piyasalarda Pozitif Seyir

Dün alım ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi %1,26 artışla 10.618,97 puandan günü kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ağustos vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontrat ise dün akşam seansında %0,07 artışla 12.148 puandan işlem gördü.

Dolar/TL, dün günü %40,5900 seviyesinin hemen üstünden kapatırken, bugünkü açılışta %40,5840 seviyesinden işlem görmekte.

Analistler, bugün yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özeti, dış ticaret dengesi, Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) ve haftalık para ve banka istatistiklerini takip edileceğini, yurt dışında ise Almanya’daki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ABD’de kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi ve işsizlik maaşı başvuruları gibi yoğun veri gündeminin ön planda olacağını belirtti. Ayrıca, teknik boyutta BIST 100 endeksinde 10.700 ve 10.800 seviyelerinin direnç, 10.600 ve 10.500 puanın destek konumu taşıdığını ifade ettiler.

Bugün piyasalarda takip edilecek önemli veriler: