Anadolu İlleri ve Büyükşehirlerdeki Orta Sınıf CHP’li Kesim
Emekli askerler, emekli memurlar, sanayiciler, ve iş insanları, kendilerini kendi okumuş ve yazmışlıklarıyla öven, CHP’ye Şüpheyle Yaklaşan ve Kemalist değerlere sahip çıkmayı hedefleyen orta sınıf CHP’liler bulunmaktadır. Bu kitle, genellikle Cumhuriyet Halk Partisi’nin siyaset esnafından ayrı bir yaşam sürer ve partilerini destekler. İki temel doğrultu üzerinde dururlar: Cumhuriyet değerlerine sahip çıkmak ve Atatürkçü ve Kemalist olmayı sürdürmek.
Cumhuriyet Halk Partisi’nin siyaset esnafı, büyük ölçüde bu orta sınıf CHP’lilerden ayrışmıştır. Partinin değerleriyle siyaset esnafının savunduğu değerler arasında belirgin bir fark vardır.
1950’de çok partili sisteme geçildiğinde, CHP büyük bir travma yaşadı. Parti, Türkiye Cumhuriyeti’nin kendileri için kurulmuş bir devlet olduğuna olan inançları nedeniyle başka bir partinin iktidara gelmesini inançlarına aykırı bir durum olarak algıladı.
27 Mayıs’a kadar uzanan süreçte, Cumhuriyet Halk Partisi için iktidar ortaklarına karşı düşmanca bir tavır sergilenmiş ve tasfiye edilmeye çalışılmıştır. Bu durumu açıklayacak derecede öfke ve kin günümüze kadar devam etmiştir.
İBB hesabından Adnan Menderes’in demokrasi mücadelesini olumlayan bir tweet atıldı. Ancak tweet altına yapılan yorumlar oldukça endişe vericiydi. Bu yorumlardan biri, “Bu adama rahmet okumak yerine her cuma mezarından çıkarılıp ibret için tekrar asılmalıdır” şeklindeydi. Benzer şekilde birçok olumsuz yorum yapıldı.
1950’deki yenilgiden sonra, CHP Anadolu’ya müfettişler göndererek yenilginin nedenlerini araştırdı. Bu müfettişler, günümüz siyaset esnafından oldukça farklı olan, iyi eğitimli kişilerdi. Yapılan incelemeler sonucunda ulaşılan sonuçlar, daha sonraki yıllarda Bülent Ecevit tarafından üç başlık altında toplandı:
1. Türk halkı ile CHP arasında büyük bir mesafe oluşmuş, parti halktan kopmuştur.
2. Her milletin tarihi ve kültürü olduğu göz önüne alındığında, parti milletin tarihinden uzaklaşmıştır.
3. Cumhuriyet Halk Partisi’nin, din, diyanet ve muhafazakâr değerlerden uzaklaştığı belirlenmiştir.
CHP’liler, bu üç alandaki kopuşu tamir etmeye çalışmaktadır ancak, henüz kayda değer bir ilerleme kaydedilememiştir.
İkinci sayfalara düşülen kötü haberler farklı algılanmaktadır. Dindar bir kişi tarafından işlendiğinde, genetik bir öfkeye dönüşebilen bir tepki verilmekte, bu durum ciddi boyutlara ulaşmaktadır. Bu öfke, kişisel suç eyleminden ziyade toplu bir nefreti ifade etmektedir.